رئیس سازمان نظام پزشکی میگوید در همه جای دنیا تعرفه بر اساس روشی علمی تعیین میشود اما در کشور ما حتی کتاب مرجع تعرفهگذاری مربوط به ۲۰ سال پیش است و بالاخره در هفته اخیر توانستیم نظر بیمه و وزارت بهداشت را جلب کرده و متدی جدید برای تعیین تعرفه مصوب کنیم.
مسئولان می گویند اکنون 4 هزار مورد از خدمات پزشکی تعرفه ای ندارند که بخواهد افزایش قیمت داشته باشند. از طرفی طی چند سال گذشته واقعی نبودن قیمت خدمات پزشکی تبعاتی مانند دوشغله شدن برخی پزشکان، حضور پررنگ تر در بخش خصوصی و درخواست دستمزد خارج از تعرفه را داشته است.
از طرفی دیگر افزایش تعرفهها پیش از این بر اساس بودجه بیمه ها و توان وزارت بهداشت تعیین میشد چیزی که به گفته بسیاری از کارشناسان حوزه سلامت و رئیس سازمان نظام پزشکی منطقی نیست ولی اکنون با گذشت سالها روشی نوین با توافق تمام سارمانهای ذیربط در راه است که شاید یکبار برای همیشه مشکل تعرفه گذاری را حل کند.
فارس: هر سال در سه ماهه پایانی سال همه پیگیر وضعیت تعرفههای جدید برای سال بعد هستند؟ از طرفی برخی معتقدند برای کاهش آسیب تعرفههای غیرواقعی، باید تعرفهها سه برابر کنونی شوند ولی بیمهها زیر بار آن نمی روند؟ آیا نسخه جدید برای این گره کور دارید؟
زالی: از اواسط شهریور و بعد از استقرار تیم جدید در وزارت بهداشت و سازمان نظام پزشکی کارگروه مشترکی بین سازمان نظام پزشکی، سازمانهای بیمهگر، وزارت بهداشت و مسئولان ستادی وزارت رفاه تشکیل شد و در یک هفته اخیر نیز مبانی تعریف تعرفه در جلسه شورای عالی بیمه مورد اجماع قرار گرفته و تصویب شد.
فارس: یعنی برای تعیین تعرفه مبانی جدیدی تعریف کردید؟
زالی: مشکل ما در ابتدا این است که بخشی از خدمات جدید در حوزههای مختلف گروه پزشکی تعرفه ندارند که این مسئله هم ناشی از ویرایش نشدن کتاب مرجع تعرفهگذاری «ارزش نسبی، ارائه خدمات» است که مربوط به 20 سال قبل است.
فارس: آیا برنامهای برای ویرایش این کتاب مرجع متناسب با گسترش خدمات پزشکی ندارید؟
زالی: ویرایشی از این کتاب در سال 89 انجام شده که روی کلیات آن با وزارت بهداشت به توافق رسیدهایم. در کتاب جدید تعرفهگذاری بخشی از خدمات نیز اضافه شده و امیدواریم در شورای عالی بیمه هم آن را مصوب کنیم.
در عین حال کارگروهی با معاونت درمان وزارت بهداشت به صورت مشترک ایجاد کردهایم که بخشی از خدماتی که تعرفه ندارند ساماندهی شوند و مبنای تعرفهگذاری برای آنها احصاء شود چرا که این خدمات در ویرایش جدید کتاب «ارزش نسبی ارائه خدمات» هم لحاظ نشدهاند.
فارس: در همه جای دنیا برای تعیین ارزش واقعی خدماتی که در حوزههای مختلف از جمله حوزه پزشکی ارائه میشود یک فرمول و روش دارند اما آنچه تا کنون در کشور ما اتفاق افتاده تنها بر اساس جیب وزارت بهداشت و توان بیمهها بوده، بالاخره کی قرار است این مشکل حل شود؟
زالی: اتفاقاً در چند روز گذشته با حضور مسئولان وزارت بهداشت و وزارت رفاه متد جدیدی تصویب کردیم. این متد بر مبنای شواهد علمی و قیمت تمام شده خدمات است که 15 جزء در رسیدن به قیمت تمام شده و ویزیت لحاظ شده است. البته اختلاف نظرهایی بر سر این روش تعیین تعرفه وجود داشت اما بعد از کارهای کارشناسی به یک مبنای مشترک رسیدیم و بناست تا پایان دی وزارت بهداشت و کارشناسان ستادی وزارت رفاه بر مبنای متد تصویب شده عدد ریالی تعرفهها را محاسبه و برآورد کنند تا در جلسه بعدی شورای عالی بیمه نهایی شود.
فارس: خیلیها معتقدند اگر تعرفهها 3 برابر شود و بیمه زیر بار آن برود مشکلات کنونی حل میشود آیا با این متد رشد چشمگیری در تعرفهها رخ می دهد؟
زالی: بگذارید پاسخ شما را این گونه بدهم. یکی از بندهای متد جدید برای تعرفهگذاری لحاظ کردن تورم سالانه است ولی موارد بسیار دیگری نیز در تعیین تعرفه دخیل خواهند بود اکنون تعرفهای که در حوزه خدمات پزشکی ما وجود دارد بسیار پایینتر از دنیا و منطقه است.
مطالعهای انجام شده که نشان میدهد میزان پولی که سازمانهای بیمهگر باید برای جبران خدمات پزشکی سرمایهگذاری کنند حدود 5 تا 7 درصد بار مالی است که اینها در حوزه درمان مشارکت میکنند و مفهوم آن این است که با تغییری کوچک در سهم سازمانهای بیمهگر میتوانیم به سمتی حرکت کنیم که خدمات پزشکان را جبران کنیم و در عین حال برخلاف تصور ما بار زیادی هم به سازمانهای بیمهگر تحمیل نمیشود چرا که بار مالی سازمانهای بیمهگر بیشتر مربوط به تجهیزات پزشکی، دارویی و خدمات پاراکلینیک است.
در عین حال اگر بیمهها به خوبی ویزیت پزشکان را پوشش دهند پزشک وقت بیشتری برای بیمار، تجویز نسخه و دارو میگذارد و در طولانی مدت سازمانهای بیمهگر از تجویزهای بجا منفعت خواهند برد چرا که بار مالی ناشی از ویزیت آسیب چندانی به سازمانهای بیمهگر وارد نمیکند و در درازمدت به نفع بیمه خواهد بود.
فارس: از موضوع تعرفهها که بگذریم بحث سیاست های جدید سازمان نظام پزشکی در دوره جدید به میان میاید؟ چه برنامهای برای پویاتر شدن سازمان نظام پزشکی در دور جدید دارید؟
زالی: سیاست جدید راهبردی سازمان نظام پزشکی در دور جدید چابکسازی سازمان و تمرکززدایی است تا بتوانیم مباحث تولیتی و نقش سیاستگذاری خود را به درستی ایفا کنیم.
نخستین گام واگذاری اختیارات بیشتر بههیئت مدیرههای سازمان نظام پزشکی در شهرستانهاست. هم اکنون 198 هیئت مدیره در شعب سازمان نظام پزشکی در شهرستانهای مختلف فعالن هستند که بنا داریم بسیاری از اختیارات را به این هیئتمدیرهها از جمله تهران بزرگ واگذار کنیم.
فارس: یعنی نظام پزشکی تهران مستقل عمل خواهد کرد؟ چیزی حدود 35 هزار نفر از بدنه جامعه نظام پزشکی متعلق به تهران است. مستقل شدن نظام پزشکی تهران به مفهوم موازی کاری نخواهد بود؟
زالی: طی 16 سال اخیر خدمات نظام پزشکی کشور و تهران بزرگ در هم تنیده شده بود ولی استقلال نظام پزشکی تهران از نظام پزشکی مرکز نیاز به برنامهریزی مدون و پیگیری داشت که اکنون گامهای اولیه آن برداشته شده است. اما نباید فراموش کنیم که ما در حال پذیرش یک سری اختیارات جدید از وزارت بهداشت هستیم پس باید بتوانیم با ساماندهی کارها در حوزه نظارتی بیشتر فعالیت کنیم. در عین حال جدا شدن نظام پزشکی تهران از سازمان مرکزی گامی برای پیگیری بهتر مطالبات جامعه پزشکی تهران است.
گفتوگو از فاطمه بیات