یک متخصص مغز و اعصاب گفت: سکته مغزی معمولاً با بی حسی صورت و دست و پا، ضعف خفیف و اختلال تکلم همراه است. فرد مبتلا باید در کمتر از ۳ ساعت به بیمارستان دارای خدمات تخصصی مغز و اعصاب برسد
به گزارش روابط
عمومی سازمان تدارکات پزشکی و به نقل از خبرگزاری فارس فرهاد عصارزادگان در گفت‌وگو
با خبرنگار بهداشت و درمان اظهار داشت: سکته‌های مغزی به دو دسته کلی تقسیم می‌شود
سکته‌های ایسکمیک و سکته‌های خونریزی‌های مغزی یا هموراژیک.
وی افزود: علل سکته‌های
ایسکمیک بسته شدن یکی از عروق مغز و کاهش خونرسانی به بافت و سلول‌های مغزی است.
این بسته شدن بر اثر ترومبوز و تشکیل لخته در جداره‌های مغزی و بسته شدن آن اتفاق
می‌افتد.
این نورولوژیست ادامه داد: این
مشابه اتفاقی است که در قلب رخ می‌دهد که موجب سکته قلبی می‌شود.
وی افزود: حالت دوم بسته شدن
رگ‌های مغز است که به آن آمبولی می‌گویند در آمبولی لخته خون از داخل قلب یا رگ‌هایی
که قبل‌تر از محل نهایی هستند کنده شده، حرکت می‌کند و عروق انتهایی رگ را می‌بندد.
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم
پزشکی شهید بهشتی گفت: در ترومبوز و آمبولی نتیجه نهایی بسته شدن رگ و نرسیدن خون
به ناحیه‌ای از مغز و سلول‌های آن است که در نهایت موجب سکته مغزی می‌شود.
وی ادامه داد: در هموراژیک یا
خونریزی که معمولاً شایع‌ترین علت آن فشار خون است رگ پاره می‌شود و در نتیجه خون
از رگ به داخل مغز پخش می‌شود و در نهایت سکته مغزی و فلج شدن یا سنگینی اندام‌های
یک طرف بدن اتفاق می‌افتد.
* چطور می‌توان
در سکته‌های ایسکمیک به بیمار کمک کرد
این نورولوژیست گفت: نکته مهم
این است که اگر بیمار با سکته ایسکمیک مواجه شود چنانچه در 3 ساعت اول سکته مغزی
به بیمارستان‌های مربوط که متخصص مغز و اعصاب دارند مراجعه کند و در صورت وجود
آمپول‌های مخصوص لخته حل می‌شود و در نتیجه رگ مسدود باز شده و سلول‌های مغزی از
مرگ نجات پیدا می‌کند، نتیجه نهایی بهبود سریع و عارضه کمتر در بیماری است که سکته
کرده است.
وی تأکید کرد: در واقع بیمار
باید هر چه سریعتر به بیمارستان منتقل شود و نکته کلیدی این است که از زمان بروز
علایمی که نشانگر سکته مغزی است تا زمانی که به بیمار آمپول تزریق می‌شود 3ساعت
زمان داریم یعنی اگر پس از این مدت بیمار مراجعه کند این آمپول‌ها به درد نمی‌خورد.
* آگاهی
بیمار، انتقال سریع و در دسترس بودن دارو؛ شرط لازم
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم
پزشکی شهید بهشتی گفت: آگاهی بیمار و همراهان او از علایم سکته‌های مغزی، انتقال
سریع بیمار به مراکز درمانی و در دسترس بودن داروها نکته‌ای است که باید مدنظر قرار
داده شود.
* سکته‌های
مغزی بدون درد هستند
این متخصص مغز و اعصاب تصریح
کرد: متأسفانه در مورد سکته‌های مغزی بیمار درد ندارد این نکته برخلاف سکته‌های
قلبی است در سکته‌های قلبی بیمار به محض احساس درد در قفسه سینه از وضعیت وخیم خود
آگاه می‌شود و به بیمارستان مراجعه می‌کند ولی در سکته‌های مغزی به علت نبودن درد
و علایمی مانند بی‌حسی و ضعف خفیف در دست‌ها و پاها فرد متوجه سکته مغزی نمی‌شود و
این دردها را به حساب ضعف، بی‌حالی و سرماخوردگی می‌گذارد در نتیجه تا زمان مراجعه
به اورژانس زمان حیاتی را از دست می‌دهد.
وی ادامه داد: مشکل دیگر به
حمل‌ونقل و ترافیک مربوط می‌شود و مشکل سوم عدم آگاهی برخی آمبولانس‌های اورژانس
برای ارجاع به مراکز درمانی تخصصی است زیرا تمام بیمارستان‌ها ظرفیت ارائه خدمت
تزریق را ندارند و در بسیاری مواقع بیمار ابتدا به بیمارستانی منتقل شده و سپس به
بیمارستانی که باید منتقل شود انتقال پیدا می‌کند در نتیجه زمان اصلی از دست می‌رود.
* کلمه FAST را به خاطر
بسپارید
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم
پزشکی شهید بهشتی اظهار داشت: برای اینکه بیماران از علایم سکته‌های مغزی آگاه
شوند حروف اول چند کلمه کنار هم قرار داده شده و از آن کلمه‌ای ساختند تا در ذهن
بماند و پیام اصلی را منتقل کند این کلمه FAST است که از حروف صورت، بازو، صحبت کردن و زمان گرفته شده است.
وی افزود:اگر صورت بی‌حس،
دست، پا و زبان سنگین و فرد اختلال تکلم پیدا کند باید نسبت به وقوع سکته مغزی
حساس شود. در این مواقع لازم است در اسرع وقت به اورژانس یا بیمارستان‌های مربوط
منتقل شود تا زمان را از دست ندهد به محض اینکه بیمار به بیمارستان می‌رسد باید
قدرت لخته شدن خون و قند خون او را آزمایش کرد و از او سی‌تی‌اسکن گرفت تا مطمئن
شویم سکته از نوع خونریزی‌کننده نیست و سپس با رعایت شرایطی که اجازه تزریق آمپول
را می‌دهد به او آمپول تزریق کنیم.
وی افزود: این آمپول
RTPA است باید فرد در بیمارستان تحت نظر متخصص مغز و
اعصاب قرار گیرد و با کنترل تمام جوانب به ویژه فشار خون دارو تزریق شود.
عصارزادگان تأکید کرد: در
صورتی که بیمار به درستی انتخاب و آمپول در زمان مناسب تزریق شود پیش‌آگهی برای
کمتر کردن علایم خیلی خوب است.
وی گفت: بیمار باید بعد از
بستری در ICU یا بخش مغز و اعصاب بستری شده و در
24 ساعت اول مراقبت‌های ویژه برای او در نظر گرفته شود بعد از آن نیز دارودرمانی و
فیزیوتراپی مؤثر خواهند بود.
وی خاطرنشان کرد: بیمارستان‌های
امام حسین (ع)، شهدای تجریش، امام خمینی (ره)، دکتر شریعتی، سینا، لقمان، حضرت رسول اکرم (ص)، فیروزگر،
میلاد و شهید رجایی قادر به ارائه خدمات اختصاصی به مبتلایان به سکته‌های مغزی
هستند هر چند که بیمارستان‌های خصوصی که به بخش ICU و متخصص مغز و اعصاب مجهز هستند نیز
می‌توانند در این زمینه خدمات تخصصی ارائه دهند.