قاچاق دارو به آن سوی مرزها و همچنین ورود داروهای تقلبی به بازار دارویی کشور، از جمله آسیب هایی است که همواره سلامت جامعه و به خصوص بیماران را تهدید می کند. به طوری که گفته می شود سالیانه ۴ هزار میلیارد ریال دارو به صورت قاچاق وارد کشور می شود.
به گزارش روابط عمومی سازمان تدارکات پزشکی به نقل از ایرنا، نکته متفاوت در قاچاق دارو نسبت به بقیه کالاها، قاچاق دوطرفه دارو است به
طوریکه هم قاچاق داروی خارجی به داخل وجود دارد و هم قاچاق داروی تولید
داخل به خارج از کشور.
حجم کل داروی مصرفی کشور ما با یارانه ای که
دولت به آن تزریق می کند، در حدود یک هزار و 600 میلیارد تومان است. در حال
حاضر حدود ۹۶ درصد داروی مصرفی بازار داروی ایران، توسط 74 کارخانه
داروسازی داخلی تولید می شود. برای تولید ۹۶ درصد تولید در داخل، حدودا ۲۵۰
میلیون دلار برای واردات مواد اولیه و بسته بندی آن، ارز هزینه می شود.
اما
چهاردرصد باقی مانده بازار دارویی کشور در اختیار داروهایی است که از خارج
وارد می شود که مهمترین دلیل قاچاق دارو به خارج، وجود اختلاف بین قیمت
دارو در بازار داخلی و بازارهای خارجی به ویژه کشورهای همسایه است.
آمار
و گزارشهای وزارت بهداشت حاکی از این است که فروش سالانه دارو در ایران
2.5 میلیارد دلار است که 35 درصد این مبلغ صرف واردات 4 درصد نیاز دارویی
بیماران خاص می شود.
دبیرکل سندیکای تولید کنندگان مواد دارویی،
شیمیایی و بسته بندی دارو، معتقد است که مافیای دارو در ایران مثل سایر
کشورهای دیگر وجود دارد و همین مافیا ، بی کیفیت بودن داروی ایرانی را
القاء می کنند.
محمد پیرورام چندی پیش در نشستی با اعلام اینکه ۹۰
درصد مواد اولیه ۲۵۰ تا ۲۷۰ قلم داروی تولید داخل در کشور تامین می شود،
افزود: بیش از ۹۰ درصد کیفیت دارو مربوط به استفاده از ماده موثره و اولیه
دارو است. در واقع، اثربخشی دارو ناشی از ماده موثره آن است که همراه مواد
جانبی باید به عنوان دارو استفاده شود.
دبیرکل سندیکای تولید
کنندگان مواد دارویی، شیمیایی و بسته بندی دارو، در ادامه به وجود مافیای
دارو اشاره کرد و گفت: اهمیت تجارت دارو باعث شده تا شاهد بروز مافیای دارو
در دنیا باشیم و کشور ما نیز از این قاعده مستثنی نیست. بطوریکه همین
مافیای دارو، تولیدکنندگان دارو را تحت فشار قرار می دهد.
وی با
اعلام اینکه تولید دارو بر اساس فارماکوپه انجام می شود که در تمام دنیا
تسری دارد و کارخانجات دارویی ملزم به رعایت آن هستند، تاکید کرد: مطرح
کردن داروی بی کیفیت و با کیفیت، کار سوداگران دارو است برای اینکه بتوانند
داروی خارجی را استفاده کنند، در حالی که داروی بی کیفیت وجود ندارد.
پیرورام
با اعلام اینکه تولید داروی ژنریک به معنای پایین بودن کیفیت آن نیست،
ادامه داد: تجویز القایی دارو در تمام دنیا ممنوع است ولی در ایران هنوز
این مسئله قانونگذاری نشده است.
وی با انتقاد از تبلیغات سوعلیه
داروی ایرانی، گفت: تجویز القایی دارو، یکی از اقدامات مافیای دارویی است.
در حالی که هنوز تحقیقات مستندی از بی کیفیت بودن داروی ایرانی ارائه نشده
که اگر اینگونه بود، تولید داروهای ژنریک در کشور اتفاق نمی افتاد.
معاون
وزیر بهداشت و رئیس سازمان غذا و دارو نیز در ادامه ، تعریف مافیا در
ایران را متفاوت با سایر نقاط دنیا دانست و گفت: تخلف در حوزه دارو، شامل
آن دسته از داروهایی است که مجوز دارند اما مراحل ثبت را طی نکرده اند، به
طوری که در سالهای 90 و 91 تا نیمه اول سال 92، نمونه های زیادی از این
قبیل داروها را داشته ایم که وارد شده اند.
رسول دیناروند در گفت و
گو با خبرنگار ایرنا افزود: ما آنچه مسلم است اینکه، در حوزه دارو حتما
تخلف ، قاچاق و سوء استفاده وجود دارد اما لزوما یک تخلف سازمان یافته
مافیایی نیست. یعنی ، بر اساس تعریف بین المللی مافیا، این تخلفات را نمی
توان مافیا نام گذاشت.
رییس سازمان غذا و دارو گفت: گروه هایی که به
صورت زیرزمینی و خارج از ضوابط و چارچوب قانونی در زمینه دارو در ایران
فعالیت می کنند مافیای دارو هستند اما اطلاق این کلمه به گروه هایی که با
مجوز قانونی به تولید و واردات دارو می پردازند، بی انصافی است.
دیناروند
اظهارداشت: صنعت دارویی کشور ما اکنون 95درصد نیاز دارویی کشور را با
کیفیت مطلوب تامین می کند و بی انصافی است که درباره این گروه ها چنین
اظهار نظرهایی کنیم.
معاون وزیر بهداشت خاطرنشان کرد: مافیای دارو
همان است که به صورت زیرزمینی به واردات قاچاق و توزیع داروهای تقلبی در
سطح عرضه می پردازند که وزارت بهداشت نیز شديدا با آن مخالف است و از هر
تلاشی برای برخورد با این گروه ها که سلامت مردم را به مخاطره می اندازند
کوتاهی نمی کند.
وی ادامه داد: اگر می خواهیم قاچاق دارو از بین
برود، باید کیفیت تولید داخلی دارو بالاتر برود. وزارت بهداشت باید نظارت و
دقتش را بیشتر کند و ابزارها و بسترهای قانونی به گونه ای طراحی شود که
دولت بتواند از تولید حمایت کند تا بخش تولید دارو آسیب نبیند.
دیناروند
افزود: همچنین جاهایی که تولید کمتر از نیاز است، باید اجازه واردات رسمی
دارو بدهیم و در چنین شرایطی مطمئن باشید قاچاق دارو در کشور کاهش پیدا می
کند.
بی شک از مهمترین راهکارهای مبارزه با مافیای قاچاق دارو و
جلوگیری از ورود و خروج داروهای تقلبی و غیرتقلبی به کشور، کنترل صحیح
مراکز عرضه، توزیع و تامین دارو از طریق شبکه های رسمی تولید و پخش دارو
است.
همچنین مرکز سامانه پاسخگویی ۱۴۹۰ غذا و داروی وزارت بهداشت،
درمان و آموزش پزشکی به منظور اطلاع رسانی، ارتقای پاسخگویی، خدمت رسانی
بیشتر به شهروندان ، افزایش آگاهی مردم از حقوق خود در حوزه غذا و دارو و
نحوه دریافت و دسترسی آسان تر به این خدمات راه اندازی شده است.