متن بند ٨ماده سوم اساسنامه هلال‌احمر به فعالیت‌های آن در زمینه تهیه دارو می‌پردازد. در این بند آمده است: «کمک به تهیه دارو و وسایل و تجهیزات پزشکی مورد نیاز مراکز بهداشتی، درمانی و آموزشی کشور با موافقت وزارت بهداشت و با همکاری هلال‌احمر و صلیب‌سرخ جهانی که عضو اتحادیه بین‌المللی صلیب‌سرخ و هلال‌احمر جهانی هستند.»
سازمان
تدارکات پزشکی هلال‌احمر در سال ۱۳۳۴ با هدف ارایه خدمت‌رسانی، رفع
نیازهای درمانی، در عین حال راهبری مجموعه فعالیت‌های مرتبط با امور
دارویی و تجهیزات پزشکی جمعیت هلال‌احمر تأسیس شد. این سازمان درحال حاضر
با در اختیار داشتن مجموعه‌ای از کارخانه‌های تولید دارو، تجهیزات پزشکی و
شرکت پخش در سراسر کشور و شرکت بازرگانی خارجی اهتمام خود را در این راستا
معطوف کرده تا ضمن ارایه بهترین خدمات به مردم شریف ایران، نقش بسزایی در
ارتقای سلامت جامعه نیز ایفا کند.
کمک به تأمین داروی مورد نیاز جامعه اعم
از داروهای شیمیایی، گیاهی، واکسن و فناوری‌های نوین از طریق تهیه و تدارک،
تولید و توزیع و عرضه، خرید و فروش و صادرات و واردات بخشی از فعالیت‌های
این سازمان است. همچنین جمعیت هلال‌احمر در زمینه تأمین مواد اولیه دارویی،
مکمل‌های غذایی و غذای کودک، غذاهای رژیمی، انواع لوازم و تجهیزات امدادی،
درمانی، پزشکی، بیمارستانی، آزمایشگاهی و توانبخشی، فرآورده‌ها و محصولات
آرایشی و بهداشتی، تشخیصی، بیولوژیک و فناوری‌های نوین از طریق تهیه و
تدارک، تولید و توزیع، عرضه، خرید و فروش، واردات و صادرات نیز فعالیت
می‌کند.
اردیبهشت‌ماه امسال، مدیرکل بهداشت و
درمان جمعیت هلال‌احمر اعلام کرد که این جمعیت ٣٦ داروخانه و ٥٧ درمانگاه
فعال در سراسر کشور دارد و برای افزایش شعب داروخانههای آن هم هیچ مانعی
وجود ندارد بلکه پس از بررسی و هماهنگی با دانشگاه‌های علو‌م پزشکی در
کشور، در این زمینه اقدام خواهد شد. داروخانههای این جمعیت با محوریت
ارایه داروهای خاص فعالیت می‌کنند. داروهایی که داروخانههای عمومی یا
ندارند یا به قیمت بالایی عرضه می‌کنند. یکی از نگرانی‌ها درباره
داروخانههای جمعیت، موازی‌کاری است که علیخانی اعلام کرده است این جمعیت
قصد هیچ‌گونه موازی‌کاری با دولت ندارد، بلکه کمک‌کار دولت و وزارت بهداشت و
درمان محسوب می‌شود.
مدیرعامل شرکت پخش سها هلال نیز در این
رابطه در گزارشی گفت: «داروخانههای هلال‌احمر با هدف کمک به بیماران
فعالیت می‌کند. این داروخانه‌ها براساس وظیفه حمایت و کمک به افراد محروم
تأسیس شده است. این یک امر طبیعی است که هلال‌احمر با توجه به وظیفه
درمانی‌اش به تدارک دارو هم بپردازد.»
ضیایی، رئیس جمعیت هلال‌احمر دی‌ماه امسال
در زمینه داروهایی که در داروخانههای هلال‌احمر توزیع می‌شود، گفته است:
«به‌طور معمول داروهایی توسط جمعیت تهیه می‌شود و در اختیار مردم قرار
می‌گیرد که حاشیه سود کمی دارد و به همین دلیل بخش خصوصی خیلی رغبت ندارد
که آنها را تهیه کند یا بخشی از داروهایی که کمیاب است و گران و بخش خصوصی
نمی‌تواند آنها را تهیه و توزیع کند. در این زمینه اگر نیاز به واردات
باشد، ما داروهایی را که هزینه بالایی دارد، کمیاب است و مردم به آن نیاز
دارند، تهیه می‌کنیم و در اختیار آنها قرار می‌دهیم. در داخل کشور
داروخانههای هلال‌احمر مستقر هستند و تقریبا در هر استان یک داروخانه
داریم و شبکه تهیه و توزیع ما به‌خوبی داروهای مورد نیاز مردم را توزیع
می‌کند.» او در گفت‌وگویی که با روزنامه شهروند انجام داده درباره
فعالیت‌های گذشته این جمعیت در زمینه تأمین دارو گفت: «در زمان جنگ هم بخشی
از جمعیت هلال‌احمر به حوزه خدمات دارویی ورود کرد و توزیع و تحویل دارو
در جمعیت بسیار برجسته شد؛ طوری که در سال‌های اخیر، مردم بیشتر جمعیت
هلال‌احمر را با موضوع دارو می‌شناسند و گمان می‌کنند مسئول دارو در کشور
جمعیت هلال‌احمر است.» سال گذشته در گیلان، یکی از مراکز فوریت‌های دارویی
هلال‌احمر لغو مجوز شد که با اعتراض مردم منطقه مواجه شد. در گزارش همشهری
استان‌ها از این اتفاق آمده است: «بیشتر بیماران مبتلا به بیماری‌های
صعب‌العلاج در محدوده سیاهکل، بازکیاگوراب و مناطق حاشیه‌ای لاهیجان به این
داروخانه مراجعه می‌کردند. تعطیل‌شدن این مرکز باعث نگرانی شهروندان
لاهیجان و مناطق اطراف آن شده است.» بیماران خاص در آن زمان مجبور شدند از
لاهیجان برای تهیه دارو به داروخانه هلال‌احمر در مرکز استان مراجعه کنند.
درحالی‌که خیلی از خانواده‌ها در همان گزارش از هزینه‌های سفر به رشت برای
تهیه دارو ناراضی بودند. معاون غذا و داروی استان همان زمان اعلام کرد که
به جای این مرکز، ٥ داروخانه دیگر در شهر فعال شده‌اند که داروها را
می‌توان با قیمت هلال‌احمر در آنها تهیه کرد.
در شهرهای مختلف مردم از طریق
استانداری‌ها و فرمانداری‌ها خواستار تأسیس داروخانههای هلال‌احمر هستند.
این خبر را معاون بهداشت، درمان و توانبخشی هلال‌احمر سال گذشته داد. او
گفت با توجه به نیاز اساسی بیماران خاص به داروهای کمیاب و ضرورت تأمین
نیازهای مردم؛ بسیاری از مسئولان استان‌ها و مردم تقاضای تأسیس داروخانه
هلال‌احمر در شهرها را داشته‌اند تا از این طریق داروهای بیماران خاص تأمین
شود: «مردم باید بتوانند در زمان کمبودها، بحران یا گرانی بی‌رویه داروها
به‌جایی امید داشته باشند و بهترین مکان برای اتکای مردم داروخانههای
هلال‌احمر است. اگر مردم مشکل تأمین دارو نداشتند، استانداری‌ها و
فرمانداری‌ها با این‌همه مشغله کاری پیگیر مکرر تأسیس داروخانههای
هلال‌احمر در استان یا شهرستان خود نبودند.»
تقریبا در هر استان یک داروخانه هلال‌احمر
فعالیت می‌کند؛ تعدادی که از داروخانههای دولتی بسیار کمتر است. اغلب
داروهای حیاتی حاشیه سود ٤ تا ٥درصد دارند که برای داروخانههای خصوصی
صرفه اقتصادی ندارد. به‌گفته معاون بهداشت و توانبخشی جمعیت، با این فعالیت
هزینه‌بر، هلال‌احمر با ایجاد سیستم‌های کنترلی مختلف همچون مکانیزاسیون
کلیه فعالیت‌ها، ایجاد سیستم انبار و... بستر امن و مطمئنی را جهت تأمین
داروهای حیاتی مورد نیاز مردم ایجاد کرده است.