تولید داخلی تجهیزات دیالیز، کمکی بزرگ به بیماران کلیوی

روزنامه اطلاعات_ همه بیماران و تمامی پزشکان، در کنار داروهای گوناگون و گاه زندگی‌بخش، نیاز به یکسری کالاهای پزشکی بالینی و آزمایشگاهی و یاریگر هم دارند که بخشی از این تجهیزات، در داخل کشور ساخته می‌شود.

مهندس کیومرث کریمی- مدیرتولید یک شرکت تجهیزات پزشکی، درباره کالاهای این شرکت می‌گوید:«کار ما تولید تجهیزات پزشکی یک بار مصرف است که در اکثر موارد، میان ۳۰ تا ۵۰ درصد نیاز بازار را تأمین می‌کند.»

سبد دیالیز یکی از کالاهای ما است که شامل صافی‌ها، دیالیز،‌ ست‌‌های دیالیز، فیستولا، محلول دیالیز و پودرهای بی‌کربنات سدیم است که برای فرایند دیالیز استفاده می‌شود.»

بخش دیگر تجهیزات ما شامل سرنگ‌های گوناگون آی‌سی‌سی، ۵ سی‌سی و ۱۰ سی‌سی می‌شود که به صورت ۲ تکه و ۳ تکه تولید می‌شود.

کالای دیگر ما آنژیوکت است که برای تزریق مستقیم مواد دارویی، غذایی و سایر مایعات به درون جریان خون و یا به منظور اهداف تشخیص به کار می‌رود. این محصول یک ورودی تزریق مجهز به دریچه یک طرفه برای ممانعت از برگشت جریان مایع تزریقی است. همچنین کاتتر آنژیوکت از جنس FEP و دارای قابلیت ردیابی توسط اشعه ایکس است.

از دیگر کالاهای ما فیلترهای تالاسمی، سر سوزن دندانپزشکی، سر سوزن زیر جلوی سرنگ انسولین، ست سرم و میکرولت و تثبیت‌کننده بافت قلب را می‌توان نام برد.

محصولات ساخته‌شده و قطعات تولیدی پس از مونتاژ، می‌رود برای استریل و پس از فرایند استریل و تأیید آزمایشگاه و مسئول فنی، آمادة مصرف است و روانة بازار می‌شود.

فرایند تولید

مهندس کریمی در ارتباط با فرایند تولید می‌گوید:«مواد اولیه پلاستیکی به‌صورت اتوماتیک و بدون دخالت دست، وارد دستگاه‌های تزریق می‌شود. در بسیاری از شرکت‌ها این‌کار با دست انجام می‌شود ولی چون ما تهیه‌کننده تجهیزات پزشکی هستیم، به‌صورت اتوماتیک این کار انجام می‌شود. واحد تزریق در واقع واحد خوراک‌دهی است که خوراک را که همان مواد اولیه باشد، وارد دستگاه‌های تزریق می‌کند.»

قطعات در این دستگاه‌ها به‌صورت نیم‌ساخته تولید می‌شود و به دو انبار استوک می‌رود تا طبق برنامه‌ای که واحد برنامه‌ریزی ارائه می‌دهد، وارد واحد‌های مونتاژ شود. این قطعات، شامل صافی دیالیز، سرنگ، آنژیوکت، سرنگ انسولین، پودر بی‌کربنات و تست‌های دیالیز است.

مدرک تولیدکنندگان

سروصداهای آزاردهنده و بی‌امان، لحظه‌ای قطع نمی‌شود. مهندس کریمی یادآور می‌شود، کارکنانی که مشکل دارند، می‌توانند از گوشی استفاده کنند.

وی در پاسخ به این سوال که آیا اشتغال در این واحد، جزو مشاغل سخت محسوب می‌شود؟ پاسخ می‌دهد: «نه. طبق برآوردها، صداها در آن حدی نیست که در شمار مشاغل سخت در نظر گرفته شود اما واحد انسولین و دندانپزشکی ما جزو مشاغل زیان‌آور محسوب شده است.»

وی همچنین در ارتباط با میزان تحصیلات کارکنان می‌گوید:«در بخش اپراتوری، مدرک دیپلم کافی است ولی در قسمت‌های تولید، همه کارکنان ما مدرک مهندسی دارند. سرپرست‌ها و مدیران هم دارای مدرک کارشناسی ارشد و بالاتر هستند. در بخش آزمایشگاه‌ها هم بر اساس رشته‌هایی که مورد نیاز است، مانند شیمی، فیزیک، میکروبیولوژی و … از کارشناسان آن رشته‌ها استفاده می‌شود.»

بالابردن امکان رقابت

مهندس کیومرث کریمی در مورد توانایی‌های رقابت با کالاهای خارجی می‌گوید:«امسال با بهره‌برداری از دو ایستگاه، ۲۵۰ میلیون سرنگْ تولید کرده‌ایم و این توان را داریم که با راه‌اندازی ایستگاه ۳ ، تولید را تا ۴۰۰ میلیون افزایش دهیم.»

سرنگ‌های ما دارای استاندارد است و قابلیت رقابت با محصول خارجی را دارد و تا کنون به کشورهای عراق، سوریه و تاجیکستان صادر کرده‌ایم.

استانداردهای ما استاندارد ایران است و از استانداردهای بین‌المللی اقتباس شده است. در واقع وقتی شما استاندارد ایران را پاس می‌کنید، استانداردهای جهانی را هم پاس خواهید کرد. اما در بخش صادرات، یک‌سری قوانین و مقررات وجود دارد؛ ما با محدودیت «تحت لیسانس» مواجه هستیم؛ آن شرکتی که با ما کار می‌کند، فقط داخل کشور را پوشش می‌دهد و بازارهای جهانی را برای خودش می‌خواهد؛ یعنی کالاهایی را که تحت لیسانس است، به‌راحتی نمی‌توان صادر کرد.»

ما تولید‌کننده صافی تالاسمی در ایران هستیم؛ نیاز کشور ۸۰ هزار صافی در طول سال است، ما توان تولید بیشتر از این را هم داریم. اگر شرایط صادرات مهیا باشد، می‌توان مازاد را صادر کرد.

بسته‌بندی و استریل

آخرین مرحله تولید، بسته‌بندی و استریل است. مهندس کریمی در این باره می‌گوید:«تمام کالاهای پزشکی که در واحد مونتاژْ تولید می‌شود، بسته‌بندی و آماده استریل خواهد شد و به نوبت، وارد چنبرهای استریل می‌شود. شرکت‌ ما ۳ چنبر استریل دارد، کارتن بسته‌بندی‌شده که یک طرفش نایلون است و طرف دیگرش کاغذ، از یک در وارد چنبر می‌شود، گاز مخصوص استریل به آن وارد می‌شود، بعد از این‌که فرایند استریل انجام شد، از دیگر خارج شده و تخلیه و قرنطینه می‌شود.»

قبل از فرایند استریل، آزمایشگاهْ نمونه‌هایی را علامت‌گذاری می‌کند؛ پس از اتمام استریل، نمونه‌ها را چک می‌کند و اگر فرایند استریل درست بود، مهر تأیید می‌زند و مدیریت کیفیت هم اجازة ورود به بازار می‌دهد.

کریمی در برابر این سوال که چگونهْ استریل بسته‌ها تا زمان مصرفْ حفظ می‌شود، پاسخ می‌دهد: «تا زمانی که کاغذ‌ها و نایلون‌های بسته‌بندی باز و پاره شود، کالا استریل است و زمان مصرف آن هم ۳ تا ۵ سال است؛ ولی استاندارد، تا ۳ سال را تأیید می‌کند.»

بعد از تاریخ انقضا، بسته‌ها تست و با شاهد(از قبل کنار گذاشته شده) مقایسه می‌شود و اگر برابر بود، استریل هنوز پایدار است و با تاریخ انقضای جدیدْ وارد بازار می‌شود.

گاز تزریق‌شده به کالا، تمام میکروب‌ها و باکتری‌ها را از میان می‌برد و می‌‌توان کالای استریل را تا ۳ سال مصرف کرد؛ به شرط آن‌که کاغذ یا نایلون آن پاره نشده باشد.

سبد تجهیزات پزشکی

دکتر بهمن سبحانی-مدیرعامل شرکت تجهیزات پزشکی-درباره تولید سبد دیالیز می‌گوید:«صادرات تجهیزات دیالیز را از سال آینده در دستور کار قرار می‌دهیم. اینک ما در سبد دیالیز خودکفا شده‌‌ایم.»

با سرمایه‌‌گذاری‌های جدید، می‌توان در بخش صادرات فعال بود و با استفاده از تکنولوژی روز، در راه تولید نسل‌های جدید صافی‌های دیالیز، گام‌های موثر برداشت.

تا چندی پیش، نیاز بیماران دیالیزی، همیشه با واردات تأمین می‌شد. شرکت در یک اقدام پیشگامانه، توانست صافی دیالیز تولید کند؛ سبد دیالیز شامل‌ صافی‌های دیالیز، تست‌های دیالیز، سوزن فیستولا، کاتریج و کیسه بی‌کربنات سدیم است که برای فرایند دیالیز استفاده می‌شود.

صافی‌های دیالیز، نقش مهم و اساسی را در عمل همودیالیز، رایج‌ترین روش برای درمان نارسایی پیشرفته و دائمی کلیهْ ایفا می‌کند.

اینک اهمیت باقی‌ماندن عملکرد کلیه در سلامت و کیفیت زندگی بیماران دیالیزی، به خوبی شناخته شده است. این امر به عنوان یک عامل پیش‌بینی‌کنندة مهم در حفظ و بقای بیماران دیالیزی در نظر گرفته شده است؛ بنابراین، حفظ باقی‌مانده عمل کلیه، هنوز جزء اولین موضوعات مورد بررسی در بیماران همودیالیز است. درمان بیماران همودیالیزی با غشاهای دارای نفوذ‌پذیری بالا و زیست سازگار و همچنین مایع دیالیز در روش‌های همودیافیلتر اعمال می‌شود و موجب کندتر شدن سیر کاهش باقی‌مانده عملکرد کلیه نیز خواهد شد.

نقش تغذیه در سلامت کلیه

دکتر منیژه اربابی- متخصص غدد داخلی، درباره تغذیه و سلامت کلیه می‌گوید: بیماران مبتلا به بیماری مزمن کلیه، لازم است از رژیم غذایی ویژه خود استفاده کنند که کارشان به دیالیز نکشد. توجه دقیق به نوع خوراکی ها و نوشیدنی‌ها حال‌شان را بهتر می‌کند.

خوراکی ها و نوشیدنی ها بر سلامت انسان تاثیرگذار است. بنابراین، داشتن یک وزن مناسب و رژیم غذایی طبیعی غیر فراوری و کم‌نمک، می‌تواند به کنترل فشار خون کمک کند. در صورتی که مبتلا به دیابت هستید، قندخونتان را با انتخاب دقیق خوراکی ها و نوشیدنی ها کنترل کنید. کنترل فشار خون و دیابت می‌تواند به بهبود کارکرد کلیه کمک کند؛ غذاهایی که تولیدکننده مواد کانی نباشد، دوست کلیه است.

رژیم غذایی برای سلامت کلیوی

در همه برنامه های غذایی از جمله رژیم غذایی بیماران کلیوی، لازم است بیماران به میزان مصرف خوراکی‌ها و مواد مغذی از جمله کالری، پروتئین، چربی و کربوهیدرات توجه دقیق داشته باشند. برای آن که بیماران کلیوی، مقدار مناسبی از مواد مغذی را جذب کنند، باید اندازة خوراکی ها و نوشیدنی های خود را مشخص کنند. اطلاعات غذایی می‌تواند به بیماران کلیوی کمک کند تا میزان مصرف پروتئین، کربوهیدرات، چربی و سدیم را در وعده هایی غذایی خود تعیین کنند و از مصرف خوراکی هایی که حاوی کمترین مواد مغذی است، پرهیز کنند. بیماران کلیوی با رجوع به راهنمای تغذیه، می توانند اطلاعات مفید در مورد وعده‌های غذایی خود را کسب کنند.

بدن، کالری موردنیاز را از خوراکی ها و نوشیدنی ها به‌دست می آورد که این کالری در پروتئین ها، کربوهیدرات و چربی موجود است. میزان کالری موردنیاز بدن به سن، جنسیت، سایز بدن و میزان فعالیت بستگی دارد. همچنین میزان کالری دریافتی بر مبنای وزن تنظیم می شود. برخی افراد لازم است که میزان کالری دریافتی را کمتر کنند و برخی دیگر نیاز به کالری های بیشتری دارند.

پروتئین یکی از مواد مغذی است که موردنیاز بدن است. بدن برای رشد، ترمیم و سالم‌ماندن، نیاز به پروتئین دارد. مصرف غذاهای کم‌پروتئین، موجب شل شدن پوست، شکننده شدن مو و ناخن می شود، اما مصرف غذاهای پرپروتئین مشکلاتی را به ‌همراه دارد. برای داشتن سلامتی و احساس خوب لازم است میزان پروتئین دریافتی را تنظیم کنید. میزان مصرف پروتئین به سایز بدن، میزان فعالیت و سلامت فرد بستگی دارد. برخی پزشکان به بیماران کلیوی توصیه می کنند که پروتئین کمتری مصرف کنند و یا منابع پروتئینی را تغییر دهند زیرا غذاهای غنی از پروتئین، می تواند کارکرد کلیه را سخت‌تر کند و موجب نارسایی و صدمات بیشتر به کلیه شود. بنابراین بیماران کلیوی با مراجعه به پزشک یا کارشناس تغذیه می‌توانند از میزان مصرف پروتئین و بهترین منابع پروتئین آگاه و مطلع شوند. خوراکی های کم پروتئین شامل نان، میوه ها، سبزی‌ها، پاستا و برنج است. خوراکی های پرپروتئین، شامل گوشت قرمز، گوشت مرغ و ماکیان، ماهی و تخم مرغ است.

نیاز به مواد قندی

کربوهیدرات ها ساده‌ترین نوع مواد غذایی‌اند که انرژی بدن را تأمین می کنند. از منابع سالم کربوهیدرات، می توان به میوه ها و سبزی‌ها و از منابع ناسالم می توان به شکر، عسل، شیرینی‌های سفت، نوشابه ها و نوشیدنی های شیرین اشاره کرد.

برخی کربوهیدرات‌ها غنی از پتاسیم و فسفرند که بیماران، بسته به مرحله بیماری باید مصرف آن را کمتر کنند. بیماران دیابتی لازم است به نوع و میزان مصرف کربوهیدرات‌ها توجه کنند. متخصص تغذیه می تواند به این بیماران در مورد نوع و میزان مصرف کربوهیدرات ها و تأثیر آن‌ها بر قندخون کمک کنند.

در رژیم غذایی بیماران کلیوی به بیماران توصیه می شود که برای حفظ سلامتی، مقداری چربی را به برنامه غذایی شان اضافه کنند زیرا چربی، انرژی بدن را تامین می کند. همچنین می توان برخی ویتامین ها را به برنامه غذایی اضافه کرد. اما افراط در مصرف چربی، منجر به افزایش وزن و بیماری قلبی می شود. بنابراین میزان مصرف چربی را در برنامه غذایی محدود کنید و تا آن‌جا که می توانید از چربی های سالمتر استفاده کنید. چربی های سالم یا خوب، چربی غیراشباع نامیده می شود که از جمله می توان به روغن زیتون، اشاره کرد. از روغن ذرت و نارگیل بپرهیزید. چربی غیراشباع به کاهش کلسترول کمک می کند. درصورتی که نیاز به افزایش وزن دارید، روغن زیتون بیشتری را مصرف کنید و درصورتی که نیاز به کاهش وزن دارید، مصرف چربی های پنهان در گوشت و جاشت را کمتر کنید. همیشه تعادل رمز موفقیت است. بنابراین زیاده‌روی در مصرف چربی های خوب نیز باعث بروز مشکلات می شود.

چربی اشباع که به چربی بد معروف است، می تواند سطح کلسترول را افزایش دهد و خطر ابتلا به بیماری قلبی را مضاعف کند. نمونه‌ای از چربی های اشباع، شامل کره، چربی شیرینی و گوشت ها است. بنابراین مصرف این چربی ها را کمتر کنید و به جای آن از چربی غیراشباع استفاده کنید.

با جداکردن چربی گوشت و پوست مرغ و پوست ماهی و بوقلمون، می توانید چربی اشباع شده را محدود کنید. از مصرف چربی های ترانس قنادی پرهیز کنید. این نوع چربی ها سطح کلسترول بد را بالا می‌برد و کلسترول خوب را پایین می آورد که نتیجه‌اش، ابتلا به بیماری قلبی و آسیب به کلیه است.

جایگاه سدیم

سدیم یا نمک، نوعی املاح معدنی است که در همة موادغذایی و خوراک‌ها یافت می شود. زیاده‌روی در مصرف نمک، موجب تشنگی و در نهایت تورم و بالارفتن فشار خون می شود که به کلیه ها آسیب می‌رساند و کارکرد قلب را مشکل می کند. یکی از بهترین کارهایی که می توان برای حفظ سلامت بدن انجام داد،کم مصرف کردن نمک است. بنابراین مصرف نمک را در وعده های غذاییتان کمتر کنید. هنگام پخت یا کردن نمک به غذاها و خوراکی‌هاست. غذا را با چاشنی‌های سبزی، سبزی‌تازه، آب لیمو و دیگر چاشنی های فاقد نمک درست کنید. به‌جای سبزی‌های کنسروشده از سبزی تازه خانگی استفاده کنید.

از مصرف گوشت های فراوری سویا یا همبرگر گاو، بیکن، سوسیس و استیک پرهیز کنید. از مصرف سوپ‌های آماده و خوراک های فریزشده که حاوی نمک زیادی‌ست، خودداری کنید. مصرف چاشنی های پرنمک مانند سویا سس، سس باربیکیو و کچاپ را کنار بگذارید و در خانه سس‌های کم‌نک تهیه کنید. در مصرف جایگزین های نمک و خوراک های کم سدیم، دقت کنید. بیشتر جایگزین های نمک، غنی از پتاسیم است که زیادی‌اش برای بیماران کلیوی می تواند خطرناک باشد. برای دسترسی به غذاهای دارای سدیم و پتاسیم کمتر، نزد متخصص تغذیه بروید

جیره های غذایی

اولین گام در رژیم غذایی بیماران کلیوی، انتخاب غذاهای سالم است اما افراط در مصرف هر غذایی حتی غذاهای سالم نیز می تواند مشکلاتی برای بیمار به‌وجود آورد.

بخش دیگری از یک رژیم غذایی سالم، کنترل جیره های غذایی یا توجه دقیق به میزان مصرف غذای روزانه است. برای کنترل جیره های غذا، برچسب خوراکی ها و موادغذایی را با دقت بخوانید و از اندازه پرس و مقدار موادمغذی موجود در هر نوبت، آگاه شوید.بیشتر بسته های غذا بیش از یک پرس است. بیشتر غذاهای تازه مثل میوه ها و سبزی‌ها فاقد برچسب مواد مغذی است.

آهسته بخورید و زمانی که گرسنه نیستید، از خوردن خوراکی و هرنوع ماده غذایی خودداری کنید زیرا ۲۰ دقیقه طول می کشد تا معده، حس سیری را به مغز فرمان دهد. تندخوردن غذا موجب می شود که غذا بیش از حدنیاز خورده شود. از خوردن به هنگام انجام کارهای متفرقه مثل تماشای تلویزیون یا رانندگی پرهیز کنید زیرا هنگام حواس پرتی، متوجه میزان خوردن نمی شوید. بسته های غذایی خریداری را فورا نخورید بلکه یک پرس از غذا را بردارید و آن را کنار بگذارید.

کنترل جیره ی غذا، بخش مهمی از برنامه غذایی محسوب می‌شود.

حتی این در برنامة غذایی بیماران کلیوی، بسیار مهم است زیرا این بیماران باید میزان مصرف برخی غذاها و نوشیدنی‌ها را محدود کنند. زمانی که کلیه‌ها به‌خوبی کار نمی‌کند، برخی مواد و مایعات اضافی در بدن ساخته می‌شود. به مرور زمان، این مواد اضافی، مشکلاتی را برای قلب، استخوان و دیگر اندام ها به‌وجود می آورد. در برنامة غذایی بیماران کلیوی، مقدار املاح معدنی موجود در خوراکی ها و نوشیدنی ها محدود می شود.

روفیا تیرگری