در صورت ابتلا به بیماری کلیوی، انتخاب غذای سالم از ضروریات سلامتی و بهداشت فردی است. تغییرات در نوع تغذیه و رژیم غذایی ممکن است به کنترل تجمع مواد زائد و مایعات در خون شما کمک کند.
در صورت ابتلا به بیماری کلیوی، انتخاب غذای سالم از ضروریات
سلامتی و بهداشت فردی است. تغییرات در نوع تغذیه و رژیم غذایی ممکن است به کنترل
تجمع مواد زائد و مایعات در خون شما کمک کند. این بدین معناست که کلیه‌های شما
برای از بین بردن مواد زائد و مایعات اضافی تحت فشار و عملکرد دشوار نخواهند بود و
یا فشار کمتری به آنها وارد خواهد شد. انتخاب تغذیه مناسب به شاخص های های
آزمایشگاهی شما نیز بستگی دارد.
هنگامی که بیماری کلیوی دارید ممکن است
لازم باشد موارد زیر را کنترل کنید:
●پروتئین: اگر مرحله 3 یا 4 بیماری مزمن کلیه (CKD) را
دارید، ممکن است لازم باشد مراقبت های بیشتری را در میزان جذب پروتئین بعمل آورید.
بخصوص در بیماران دیالیزی در مقدار مصرف پروتئین محدودیت دارند و نباید مقدار
زیادی مصرف نمایند،
چقدر پروتئین مصرف میکنید؟
داشتن پروتئین بیش از حد می تواند باعث
تجمع مواد زائد در خون شما شود و کلیه های شما ممکن است نتوانند تمام مواد زائد
اضافی را حذف کنند و ممکن است باعث ایجاد مشکلاتی مانند افزایش میزان کراتینین در
خون، افزایش آمونیاک و تولید اوره شود. برای این منظور میتوان با راههای
همچون محاسبه دقیق مقدار پروتئین مورد نیاز ، محدود کردن حجم مصرفی پروتئین
، انتخاب منابع پروتئینی با محتوای کم انتخاب شودد. بلعکس اگر تحت درمان با دیالیز
هستید، ممکن است لازم باشد پروتئین بیشتری مصرف کنید تا جایگزین پروتئینی شود که
در طول درمان دیالیز از دست رفته است. منابع پروتئینی شامل حبوبات، گوشت، مرغ،
ماهی و تخم مرغ است.
● سدیم: کلیه های سالم میزان سدیم را در
بدن شما کنترل می کنند. اگر کلیه های شما خوب کار نکنند، سدیم بیش از حد می تواند
باعث تجمع مایعات، تورم، افزایش فشار خون و فشار بر قلب شود. غذاهای با سدیم بالا
شامل نمک های سفره و نمک موجود در انواع چاشنی های غذایی و سس ها، تنقلات نمکی،
گوشت های پخته شده است. و غذاهای کنسرو شده یا فرآوری شده.
●پتاسیم: پتاسیم رابطه مستقیمی با عملکرد
عضلات دارد، از جمله عضله قلب .
مقدار پتاسیم کم و یا زیاد موجود در خون
می تواند بسیار خطرناک باشد. میزان پتاسیم مورد نیاز شما بر اساس عملکرد کلیه ها و
داروهای شما است. غذاهای پر پتاسیم عبارتند از موز، پرتقال و آب پرتقال، طالبی،
میوه های خشک، کدو حلوایی زمستانه و جایگزین نمک.
●فسفر: با کاهش عملکرد کلیه، فسفر اضافی
در خون شروع به تجمع می کند. سطوح بالای فسفر می تواند باعث ضعیف شدن استخوان ها
شود. مقدار فسفری که ممکن است هر روز داشته باشید بر اساس سطح فسفر خون شما تعیین
میگردد. پزشک شما ممکن است دارویی تجویز کند که در بالا رفتن و یا پایین آمدن
میزان فسفات بدن شما تاثیرگذار باشد. غذاهای با فسفر بالا شامل محصولات لبنی، گوشت
ارگانیک، کولا، گوشت ها و انواع محصولات اغذیه فروشی و غذاهای فرآوری شده با
افزودنی های فسفات می باشد.
●کلسیم: غذاهایی که منابع خوبی از کلسیم
هستند، اغلب ممکن است دارای فسفر بالایی نیز باشند. کلسیم و ویتامین D با هم برای حفظ سلامت استخوان ها کار می کنند. قبل از مصرف مکمل
های ویتامین D یا کلسیم بدون نسخه با پزشک یا کارشناس تغذیه، خود مشورت کنید.
همچنین ممکن است لازم باشد غذاهای غنی شده با کلسیم را محدود کنید یا از آن اجتناب
کنید.
●مایعات: اکثر افراد در مراحل اولیه
بیماری کلیوی نیازی به محدود کردن میزان نوشیدن مایعات ندارند. اما اگر بیماری
کلیوی شما تشدید شود، ممکن است لازم باشد مصرف مایعات خود را محدود کنید.
بیماران با کلیه نارسا و بخصوص دیالیزی از مصرف مقدار زیاد مایعات باید پرهیز کنند
، زیرا در این بیماران دفع مایعات به سختی صورت میپذیرد و ممکن است باعث افزایش
وزن بدن و مشکلات دیگر شود. بنابراین، بیماران دیالیزی باید مقدار مایعات مصرفی
خود را کنترل کنند و مواد غذایی با محتوای زیادی از مایعات مانند هندوانه و سوپ‌های
سبک را محدود کنند.مایعات شامل هر ماده غذایی است که در دمای معمولی بصورت مایع
است مانند انواع نوشیدنی ها، سوپ ها، و یا مواد غذایی نیمه منجمد بصورت یخ زده
باشد
پزشک شما می‌تواند در صورت نیاز شما را
به یک کارشناس تغذیه که در بیماریهای کلیه و نوع تغذیه مناسب آن مهارت و
آگاهی دارند ارجاع دهد تا به شما در برنامه‌ریزی برای تغذیه خوب کمک کند. همچنین
می توانید به فهرست راهنمای تغذیه در بیماران کلیوی (CKD ) که
از طریق کارشناسان به شما معرفی میگردد مراجعه کنید.
در نهایت، توصیه می‌شود که بیماران کلیوی
و بخصوص دیالیزی با مشاوره پزشک و متخصصین تغذیه ، یک رژیم غذایی سالم و مناسب
برای خود تعیین و آن را رعایت کنند.
دکتر سید بهمن سبحانی مدیر عامل شرکت
تجهیزات پزشکی هلال ایران